Từ hỗn loạn đến bền vững: La Liga có bị Ngoại hạng Anh vượt mặt?
Top Cổng Game Bài Đổi Thưởng Uy Tín
Thị trường chuyển nhượng mùa hè 2025 một lần nữa làm nổi bật khoảng cách tài chính ngày càng lớn giữa La Liga và Ngoại hạng Anh. Trong khi các câu lạc bộ xứ sương mù chi ra hơn 3 tỷ bảng, với thương vụ Alexander Isak trị giá 125 triệu bảng của Liverpool trở thành tâm điểm, các đội bóng Tây Ban Nha chỉ tiêu tốn 592 triệu bảng, kém xa không chỉ Anh mà còn cả Ý (1 tỷ bảng) và Đức (739 triệu bảng).
Những con số phản ánh rõ sự chênh lệch về sức mạnh tài chính của La Liga trong những năm gần đây. Tuy nhiên, đằng sau sự chi tiêu dè dặt đó là một chiến lược có chủ đích: ưu tiên tính bền vững thay vì những màn phô trương ngắn hạn.
1 - Bước chuyển mình
Đầu thế kỷ này, bóng đá Tây Ban Nha rơi vào tình trạng hỗn loạn. Hơn 20 câu lạc bộ đã phải tiến hành thủ tục phá sản, nợ lương cầu thủ trở thành tin tức thường xuyên, và các khoản nợ thuế, bảo hiểm xã hội lên tới hơn 595 triệu bảng. Trong bối cảnh đó, các câu lạc bộ Tây Ban Nha bị coi là khoản đầu tư đầy rủi ro.
Bước ngoặt đến vào năm 2013 với sự ra đời của khuôn khổ kiểm soát kinh tế từ La Liga, lấy cảm hứng từ Luật Công bằng Tài chính (FFP) của UEFA. Kể từ đó, các câu lạc bộ chỉ được phép chi tiêu trong phạm vi những gì họ kiếm được.
Mức trần lương được áp dụng, các khoản đầu tư phải được chứng minh bằng nguồn thu, và mọi giao dịch đều được giám sát chặt chẽ. Sự thay đổi đã mang lại hiệu quả đáng kinh ngạc: nợ nần được cắt giảm, thua lỗ nhường chỗ cho lợi nhuận, và các nhà đầu tư nước ngoài bắt đầu quay trở lại.
Ngay cả Barcelona buộc phải bán tài sản và kích hoạt đòn bẩy tài chính để tuân thủ quy định, cho thấy các quy tắc được áp dụng một cách công bằng.
Sự chuyển đổi không chỉ là một cuộc cải cách mà còn là nền tảng của một ngành công nghiệp mới. Các câu lạc bộ từ những doanh nghiệp bấp bênh đã trở thành những tổ chức ổn định, tạo ra hàng ngàn việc làm và đóng góp đáng kể cho nền kinh tế Tây Ban Nha.
2 - Thách thức và hạn chế
Mặc dù mô hình này mang lại nhiều lợi ích, nó cũng bộc lộ những hạn chế. Sự cứng nhắc của các quy tắc thường khiến các đội nữ bị thiếu hụt tài chính, do các câu lạc bộ ưu tiên đội nam. Ngay cả đội nữ Barcelona, đội bóng thống trị châu Âu, cũng khởi đầu mùa giải chỉ với 17 cầu thủ đã đăng ký, trong khi các đối thủ nước ngoài hoạt động tự do hơn.
Ngoài ra, La Liga phải đối mặt với một thực tế rằng doanh thu truyền thống đang dần chững lại. Quyền phát sóng truyền hình, được giới thiệu vào năm 2015, đã giúp tăng gấp đôi thu nhập hàng năm lên khoảng 1,3 tỷ bảng, nhưng con số này được dự đoán sẽ trì trệ hoặc thậm chí giảm trong tương lai.
Nạn vi phạm bản quyền ước tính gây thiệt hại từ 510 đến 595 triệu bảng mỗi năm, và việc Champions League thay đổi thể thức cũng có thể làm giảm giá trị của La Liga.
Những thách thức trước mắt buộc các câu lạc bộ phải tìm kiếm các nguồn doanh thu khác. Doanh thu từ các ngày thi đấu đang được tối đa hóa thông qua việc khai thác sân vận động cho cả bóng đá và các sự kiện thể thao, giải trí nói chung.
Một ví dụ là sân Metropolitano của Atletico Madrid sẽ tổ chức 10 buổi hòa nhạc của Bad Bunny. Thỏa thuận gây tranh cãi với một công ty cổ phần tư nhân đã bơm 1,6 tỷ bảng vào các câu lạc bộ, chủ yếu dành cho cơ sở hạ tầng và mở rộng quốc tế.
3 - Sức cạnh tranh trên sân cỏ
Không thể phủ nhận rằng La Liga đã mất đi sự hào nhoáng về mặt tài chính. Ngoại hạng Anh không chỉ có doanh thu cao hơn mà còn có những lợi thế về cấu trúc, như tiếng Anh là ngôn ngữ toàn cầu, văn hóa truyền hình trả tiền mạnh mẽ hơn và phạm vi tiếp cận quốc tế rộng hơn. Tây Ban Nha khó có thể cạnh tranh về mặt thương mại.
Tuy nhiên, trên sân cỏ, các câu lạc bộ Tây Ban Nha vẫn duy trì được sức mạnh vượt trội. Trong thập kỷ qua, các đội bóng La Liga đã lọt vào 15 trận chung kết các cúp châu Âu, so với 13 của các câu lạc bộ Anh. Real Madrid, Barcelona và Atletico luôn là những cái tên quen thuộc ở Champions League, Sevilla thống trị Europa League, và Villarreal đã lên ngôi vô địch năm 2021.
Một phần sức mạnh này đến từ các học viện đào tạo trẻ. Trong bối cảnh chi tiêu bị thắt chặt, các học viện càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
La Masia của Barca, Castilla của Real, cùng với các học viện của Villarreal, Real Sociedad và Athletic Club, tiếp tục sản sinh ra những tài năng đẳng cấp. Những cầu thủ như Pedri, Lamine Yamal, Nico Williams và Alex Baena là sản phẩm của những hệ thống này, những người đã nhanh chóng vươn lên thành ngôi sao quốc tế. Đối với nhiều câu lạc bộ, học viện không chỉ là nền tảng thể thao mà còn là một tấm lá chắn tài chính.
Tóm lại, con đường của La Liga không phải là cố gắng sao chép Ngoại hạng Anh mà là củng cố mô hình riêng của mình. Bằng cách tập trung vào tài chính bền vững và phát triển cầu thủ trẻ, họ đã tạo ra một giải đấu có khả năng cạnh tranh cao dù không thể so sánh về mặt tiền bạc so với những giải đấu khác.